Page 38 - Temmuz 2022

KONFÜÇYUS: İnsan, öğrenen bir hayvandır. bunu sağlayansa aklıdır"

THALES: İnsan, araştıran bir hayvandır. • İbn Rüşd: "İnsan aklını kullanma özelliğiyle
iki âlem arasında biriciktir"
SOFİSTLER: İnsan, kazanan bir hayvandır.
• İbn Arabî: "İnsan-ı kâmil suret-i Hakk'tır"
SOKRATES: İnsan, sorgulayan bir hayvandır.
• Sadrettin Konevî: "İnsan hem hareket nok-
PLATON: İnsan, toplumsal bir hayvandır. tası hem gayedir"
ARİSTO: İnsan, düşünen bir hayvandır. • Mevlâna: "İnsan sûreten küçük bir âdem,
hakikatte ise en büyük âlemdir"
SEPTİKLER: İnsan, şüpheci bir hayvandır.
• İbn Tufeyl: "İnsan varoluşu her daim yeni-
STOİKLER: İnsan, her şeye alışan bir hayvandır. lenen bir tecelliyat yekûnudur"

HERAKLIETOS: İnsan, tartışan bir hayvandır. • İmam Gazalî: " Âlemin anahtarı insanda-
dır"
J.LOCKE: İnsan, deneyen bir hayvandır.
J.DEWEY: İnsan, çıkarını düşünen bir hayvandır. Bu iki bakış tarzını karşılaştırdığımızda Batılı
filozofların öğrenen, araştıran, kazanan, sorgulayan,
I.KANT: İnsan, eleştiren bir hayvandır. toplumsal düşünen, şüpheci, her şeye alışan, tartı-
DESCARTES: İnsan, konuşan bir hayvandır. şan, deneyen, çıkarını düşünen, eleştiren, konuşan,
sistematik itiraz eden, yalanlayan, teori kuran, mü-
G.W. HEGEL: İnsan, sistematik bir hayvandır. cadeleci, seven, araç yapan… gibi beşeri ve nispeten
A.CAMUS: İnsan, itiraz eden bir hayvandır. eğitime ihtiyacı olan bütün bu özelliklerini hayvani-
yetine veren ve muhatabına bir nevi hayvan nazarıy-
K.POPPER: İnsan, yalanlayan bir hayvandır.
la bakan bu görüşün panzehiri ve Z kuşağını tekrar
T.KHUNN: İnsan, teori kuran bir hayvandır. kendi değerleri içinde yoğurup ELİF KUŞAĞINI inşa
etmede en önemli vasıtalar olacak olan İslam düşü-
K.MARX: İnsan, mücadeleci bir hayvandır.
nürlerinin: Küçük bir alem, varlıkların en üstünü, en
E.FROMM: İnsan, seven bir hayvandır. akıllısı, iki alem arasında biricik, insan-ı kamil, suret-i
hak, küçük bir adem, hakikatta büyük bir alem, varo-
H.BERGSON: İnsan, araç yapan bir hayvandır.
luşun her daim yenilenen bir tecelliyat toplamı ve
F.NIETZSCHE: İnsan, düpedüz hayvandır…! alemin anahtarı gibi tanımlamaları, derdimize der-
man, eğitim meselemize pansuman, alfabenin bütün
Okuyana dehşetten başka bir şey vermeyen, harflerini tükettiğimiz kuşakların aslına dönmesine
nursuz ve bereketsiz bir bakış açısı…Tamamen mad- ve en baştan ELİF KUŞAĞI olarak tekrar bütün ihti-
di, tamamen dünyevi, duygusuz ve dehşetli bir bakış… şamıyla ortaya çıkmasına, Muhteşem Adil Pederleri

olan Osmanlı gibi dünyaya nizam vermeye bir vasıta
4-Doğu Batı Sentezi
olacaklardır inşallah.
Buna karşılık, akıl ve hikmetle yoğurulan Batı’nın
ötesinde, duygu ve feyizle yoğurulan Doğu yani İslam 5-İnsanın Yaratılmasında ve Terbiyesindeki
dünyası insana nasıl bakıyor, nasıl değerlendiriyor ve Gaye ve Hikmet
nasıl tartıyor? İsterseniz bir de ona bakalım: Bu yönüyle insanın ve toplumun bütün gayret

• El-Kindî: "İnsan küçük âlemdir" ve faaliyeti, maksat ve gayesi, ferdin ve dolayısıy-
la bütün bir cemiyetin refah ve huzurunu temindir.
• Farabi: "İnsanın ulaşacağı en yüksek başarı Bunun sağlanması da, hem ferdin arzu ve istekle-
ilahi olana varmaktır" rinin iyi bilinmesine ve hem de fertleri birbirlerine

• İbn Sina: "İnsan, varlıkların en üstünüdür, bağlayan rabıtaların tesbitine ve tesisine tabidir.

36 81 ÇALIKUŞU - KAYSERİ