Page 35 - Temmuz 2022
P. 35
lediğimizde özellikle çeşmenin binanın dışına ya-
pıldığını görmekteyiz.
Medreselerin Öğretim Unsurları:
‣ Müderris:
Medrese ya da camide öğrenciye ders veren hoca
anlamına gelmektedir.
‣ Muid (Belletmen):
Hoca Hasan Medresesi
Selçuklular döneminde medresenin eğitim kadro-
sunda vazifeli, müderristen sonra gelen akademis-
yene muid denirdi. Talebe ile ders dinler ve sonra-
dan tekrarlar yaptırırdı.
‣ Öğrenci:
Medresede öğrenim gören talebelere Araplar
“tâlîp”, Selçuklular “fakîh, mülâzîm” Osmanlılar
ise “talebe, tüllab, danişmend, softa (suhte), müs-
teîd” sözcükleri ile hitap etmekteydiler.
‣ Mütevelli:
Eğitim müessesesi olan medresede, vakfın idare-
sinden sorumlu olan kişi mütevellidir.
‣ Kütüphane Görevlisi:
Anadolu Selçuklu Medreseleri çalışanlarından bi-
risi de “Hâzinü’l-Kütüb”ismiyle bilinen kütüphane
personelidir.
Ayrıca ferraş (Temizlikçi), bevvab (bekçi) ve
aşçı gibi yardımcı hizmetlerde olan görevliler de
bulunmaktadır.
Selçuklu medreselerindeki asıl gaye toplumda ilmin
gelişmesini sürdürmenin yanında âlimlere hizmetleri karşı-
lığı belli bir ücret ödenerek ilim insanlarını devletin yanında
tutmaktı. Medreselerde eğitim, Ortaçağ İslâm dünyasında
iki bölümde işlenmiştir: Birinci bölümde matematik, astro-
nomi, geometri, fizik, tıp, gramer ve felsefe tahsil edilirken
ikinci bölümde usul, fıkıh, hadis, tefsir, kelam gibi dersler
verilirdi.
Medreselerdeki dersler konularına göre ihtisaslara ayrı-
lırdı. Darü’l- Hadis, Fıkıh, Tıp gibi. Bu medreselerden mezun
olanlara aldıkları eğitime göre meslek ruhsatı verilirdi. He-
kimler ile cerrahların bu ruhsatı alabilmeleri için sırasıyla
imtihanlardan geçmeleri gerekiyordu. Seraceddin Medresesi
Kasım 2022 33