Page 43 - Mart 2023

Saygıdeğer okurlarım bu duygusal gi- ka’da, 200.000’i Orta Doğu’da, 150.000’i de
rişten sonra, eğer müsaade ederseniz Suudi Avustralya’da olmak üzere 5 milyon civarında
Arabistan’daki eğitim durumu hakkında ma- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yabancı ül-
lumatı olmayan kıymetli okurlarım için biraz kelerde yaşamaktadır. Suudi Arabistan (SA),
bilgi vererek giriş yapayım: 2013-2018 yılları Orta Doğu’da yaşayan Türk vatandaşları için
arasında Riyad Büyükelçiliği Cidde Başkon- önemli bir merkez durumundadır. Çalışma ve
solosluğuna bağlı Cidde Uluslararası Türk Sosyal Güvenlik Bakanlığının verilerine göre
Okulu’nda öğretmen olarak görev yaptım. Suudi Arabistan’da görev yaptığım 2013-2018
Görev yaptığım dönemde Türk vatandaşları- döneminde 115.000 Türk vatandaşı yaşa-
nın çabalarıyla kurulmuş, MEB ve Riyad Bü- maktaydı. Suudi Arabistan dünya genelinde
yükelçiliği himayelerinde eğitim veren 8 Türk Türk vatandaşlarının en çok bulunduğu be-
okulu bulunmaktaydı. Tümüyle Türk eğitim şinci ülke konumundadır. Kendi ülkelerinden
sisteminin uygulandığı bu okullarda tarihi uzak, yabancı topluluklar içerisinde yaşayan
itibariyle MEB tarafından, Bakanlıklar Arası Türk vatandaşlarının birtakım sorunlarla kar-
Ortak Kültür Komisyonu onayıyla gönderi- şı karşıya gelmesi muhtemel bir durumdur.
len yaklaşık 400 öğretmen görev yapmak- Başta eğitim olmak üzere istihdam, siyasi
taydı. Ayrıca 6000 civarında öğrenci eğitim haklar, yabancılara yönelik ayrımcılık ve ön-
almaktaydı. Cidde özelinde 80 Öğretmen yargılar, yabancı düşmanlığı, asimilasyon ve
ve 2000 öğrencisi vardı. Görevde olduğum kimlik dejenerasyonu, yurt dışındaki vatan-
yıllarda öğretmen arkadaşlarla yaptığımız daşların karşılaştığı sorunlardan bazılarıdır.
fikir alış-verişinden edindiğim kanaate göre, Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, bir
öğretmenlerin Suudi Arabistan’ı tercih et- yandan yaşadıkları ülkelerdeki sosyal ve kül-
melerindeki en önemli faktör “kutsal mekân- türel yapıya uyum sağlamaya çalışırken bir
lar”dı. Her ne kadar öğretmen arkadaşlar yandan da kendi kültürel değerlerini koruma-
görev yaptıkları okulların “fiziki koşulları”nı ya çalışmaktadırlar. Vatandaşlarımızın “millî,
eğitim-öğretim için yeterli bulmasa da, en ahlakî, insanî, manevî ve kültürel değerlerini”
çok “sağlık”la ilgili konularda sıkıntı yaşasa benimseyip geliştirmesi, millî eğitimin genel
da, manevi iklimin güneşinin doğduğu bu amaçları arasında yer almaktadır (1739 sayı-
mübarek beldede beş yıl rüya gibi bir hayat lı kanun, 2. madde). Millî Eğitim Bakanlığının
yaşamak, hepsi için her sıkıntıya seve seve (MEB) deruhte ettiği bu misyon, yalnızca ülke
katlanmaya değer bir teselliydi . sınırları içindeki vatandaşları değil, her nere-
de olursa olsun tüm vatandaşları kapsamak-
Yurt dışında öğretmenlik uygulama- tadır. Çalışmak amacıyla yurt dışına giden
larının başlama hikayesi, Ülkemizde 1960’lı vatandaşların ve çocuklarının kendi kültürü-
yılların başında Batı Avrupa’ya ve özellikle Al- nü benimsemesi, koruyup geliştirmesi için
manya’ya başlayan göç, 1974 yılından itibaren gerekli çalışmaları yapmak MEB’in sorum-
yön değiştirerek Kuzey Afrika, Orta Doğu ve luluklarından biridir. MEB teşkilat yapısı içe-
Körfez ülkelerine; Sovyetler Birliği’nin dağıl- risinde bu sorumluluk Avrupa Birliği ve Dış
masının ardından ise Rusya Federasyonu ve İlişkiler Genel Müdürlüğüne verilmiştir. “Yurt
Bağımsız Devletler Topluluğu’na yönelmiştir. dışında bulunan vatandaşlarımızın ve çocuk-
Yurt dışına yapılan bu göç, önceleri geçici bir larının, millî ve kültürel kimliklerini koruyucu,
durum (misafir işçi) olarak değerlendirilse de yaşadıkları toplumla uyum içinde olmalarını
çalıştıkları ülkede yaşamayı ve mümkünse sağlayıcı ve eğitim düzeylerini yükseltici ön-
vatandaşlık almayı tercih eden pek çok Türk lemler” almak adı geçen Genel Müdürlüğün
vatandaşı olmuştur. Halen yaklaşık 4 milyo- önemli görevlerinden biridir (MEB, 2011).
nu AB ülkelerinde, 300.000’i Kuzey Ameri-

Mart 2023 41