Page 13 - Mayıs 2022

Son dönemde silahlı savaş ve iç Çocukların savaşta karşı-
savaşın daha çok üçüncü dünya ül- laştıkları problemler şu şekilde
kelerinde meydana geldiğini göz- sınıflandırılabilir.
lemleyebiliyor, yaşanan acıları ancak
kısmen idrak edebiliyorduk. Bir en- 1) Ölüm: İkinci Dünya Savaşı gibi deh-
formasyon eksikliği, neredeyse, insan şetli bir savaşta sivil kayıplar %50 iken
idrakini kapatır haldeydi. Savaşın so- son zamandaki savaşlarda bu oran
nuçlarını öyle ya da böyle yaşayan ül- %90’lar seviyesindedir. Ne yazık ki bu
keler, bir gayretle insanlığa, savaşı ve oranın önemli bir kısmı çocuktur.
çekilen acıları aktarmak isterken ciddi
anlamda medyaya hâkim olan güçlü 2) Yaralanma ve Sakatlık: Çocuklar ara-
ülkelerin engellemeleri ile karşılaşı- sında, özellikle sakatlık, bir veya bir-
yorlardı. Çünkü güçlü ve gücünü her den fazla uzvu kaybetme durumu çok
şeye rağmen korumayı kendine şiar ciddi seviyelerdedir.
edinmiş ülkeler doğrudan ya da do-
laylı olarak bu vahşetin tarafı idiler. 3) Hastalık: Çocuk ailesinin bakımına
muhtaçtır. Savaş sebebiyle, öyle ya da
Rusya-Ukrayna savaşı ile bu du- böyle bakımsızlık en fazla çocukları
rum farklı bir hal almaya başladı. etkilemektedir.
Artık insanlar belki üçüncü dünya ül-
kelerinin acılarını değil ama savaşın 4) Psikolojik Etkilenme: Savaştan etki-
acı yönlerini algılamaya başladılar. lenmiş çocukların ailelerindeki ağır
kayıplar ve parçalanmalar yüksek
Evet, hiç arzu etmesek de savaş as- oranda depresyon ve anksiyeteye yol
kerler arasında olur. Ölen de olabilir. açmaktadır. Ayrıca mülteci durumla-
Ama gerçek zarar geleceğedir. Çünkü rında çocukların karşılaştıkları şiddet
savaşın etkilediği, savaş şemsiyesinde maruziyeti ve bu etkilenme uzayabil-
büyüyen ya da büyümeye çalışan ço- mektedir. Psikosomatik rahatsızlıklar,
cukların bulunduğu bir ülke, geleceği- intihar davranışı, aile-içi şiddet, alkol
ni kısmen veya bütünüyle kaybetmiş bağımlılığı ve antisosyal davranışlar
demektir. da ortaya çıkabilir.

Mayıs 2022 11