Page 31 - Mart 2022
P. 31
Çok zor inşa edilen ve ve torunları tarafından konu Sannon Langley (17 Şubat,
büyük fedakârlıklar sonucunda ile ilgili web sayfalarında Canada) “Bizler Talas’ı görme-
hayata aktarılan sosyal yapı, yayımlanmaktadır. sek de kendimizi hâlâ Talaslı
çok kısa sürede ve kolayca yıkıl- olarak görüyoruz. Benim ata-
mıştır. 19. yüzyılın ikinci yarısın- Hüseyin Cömert Hocamın larım Talas’ta çok mutlu yıllar
da önce Ermenilerin, ardından yayımladığı “19. Yüzyılda yaşamışlar, orada çok zengin-
kısmen de olsa Rumların fitne, Talas” isimli çalışmasında ko- mişler.” (38)
fesat ve tefrikaya alet olma- nuya ilişkin bilgiler şu şekilde
ları ve “ekmek yedikleri taba- verilmektedir: Talas’ta yaşanan hayatın
ğa tükürmeleri” ile başlayan incelikleri, güzellikleri ve insani
“ihanet fırtınası” büyük acıların Nefakir Dadıryan (12 Ocak çizgisi bu şekilde devam ediyor-
yaşanmasına sebep olmuştur. 2004) “Merhaba, Çekiççi ken Türk düşmanı emperyalist-
Bu eksen kaymasının, bu ta- Mahallesi’nden Demirci Dadır ler, Osmanlının zayıf düşmesini
vır değişikliğinin ve bu üslup Usta’nın torunuyum, bizim de- fırsat bilerek, Anadolu’nun
değişikliğinin böyle olduğunu, demiz Amerika’ya 1933 yılında birçok yerleşim yerine fitne,
1915 yılında Talas’tan göç Talas’tan göç ederek yerleşmiş. fesat ve tefrika tohumları ek-
ederek Suriye, Lübnan, Fransa, Bizim vatanımız Talas, dede- meye başlarlar. Öncelikle
Amerika ve başka ülkelere lerimiz yüzyıllar boyu Talas’ta Anadolu’daki mevcut sos-
giden Ermenilerin hatıralarında yaşamış, dedem bize Talas’ı ve yo-kültürel yapıyı tespit etmek
açık açık ifade ettikleri pişman- orada kalan Türk arkadaşlarını amacıyla çok sayıda seyyah,
lık ve aldatılmışlıklarından anlı- anlatırdı. Çalıştığı yıllarda mes- araştırmacı ve insani yardım
yoruz. İnternette paylaşılan hatı- leğinden ne kadar zevk aldığını görevlisi (öğretmen, mühendis,
ralar bu tür tespitlerle doludur. ve çok güzel şeyler yaptığını de- doktor, hemşire, misyoner…)
vamlı anlatır ve o güzel günlere gönderirler. Özellikle 1850
Aynı çeşmeden akan suyu özlem duyardı. Bizim Talas’tan yılından sonra, Anadolu’daki
içen, aynı fırında pişen ekme- ayrılmamızın en büyük sebe- bazı yerleşim yerleri ile Kayseri
ği yiyen ve aynı bağda yetişen binin kendi milletimizin taşkın- ve çevresine çok sayıda sey-
üzümlerden pekmez yapıp lıkları ve dış güçlerin oyununa yahın geldiğini görüyoruz. Az
Talas’a yağan kara dökerek ka- gelmemiz olduğunu anlatırdı. okuyan ve az yazan Müslüman
tık yapan bu insanlar, Talas’taki Talas’ı görmeye geleceğim.” (s Türkler, 19. yüzyıla ait ekono-
mimari yapının, türkülerin, 39) mik, sosyal ve kültürel alandaki
manilerin ve “şehir efsanesi” mevcut bilgileri de ancak bu
haline gelen hikâyelerin de Anjelika Akmiyus (17 Aralık gezginlerin hatıralarından öğre-
sahibidirler. 2003, Canada Montreal) niyoruz. Fransız, İngiliz, Alman,
“Benim ninem Talaslı ve Talas’ta Amerikalı ve daha bilmem
Gönülsüz bir şekilde, iste- doğmuş, bana küçüklüğümde nereli olarak, Talas’a üşüşen
meye istemeye Talas’tan ay- hep Talas’ı anlatır ve Talas’ta bu seyyahların birer misyoner
rılarak başka diyarlara giden yaşadığı o güzel günleri ve ve birer ajan olduklarını ancak
Ermeni ve Rumların hatıraların- efsanevi şehri anlatırdı. Ninem 100 yıl sonra haklarında çev-
dan aldığımız mesajlar içerisin- Talas’ın kordon boyu denilen rilen ödüllü filmlerden (Gertrut
de kendilerinin kandırıldıklarını, yolda genç kızların ve genç Bell, Lawrence…), yazılan hatı-
sonucunun bu şekilde ağır ola- beylerin kol kola gezdikleri ralardan ve neşredilen roman-
bileceğini düşünmediklerini ve günleri anlatırdı. Atalarımız yüz- lardan anlıyoruz.
bu işin husumete dönüşeceğini yıllarca Talas’ta Osmanlı’nın te-
anlayamadıklarına dair anlam baası altında yaşamışlar. Bizim
dolu satırlar bulunmaktadır. atalarımız Talas’ta çok mutlu
Üstelik Anadolu’dan ayrılan imişler, ben özümde Talaslıyım NOT: Sonraki sayılarımızda
birinci kuşağın çocuklarına an- ve Talas bizim vatanımız, öyle “Talas” konulu yazılarımıza
lattıkları bu hususlar, çocukları kalacak.” (s 38) devam edeceğiz.
Mart 2022 29