Page 7 - Mayıs 2022
P. 7
HER NE KADAR ŞİİR ZAGREB RAD-
YOSU DESE DE ASLI BELGRAD RAD-
YOSUDUR. RADYO HER GECE SAAT
10’A 5 KALA BU ŞARKIYI ÇALARMIŞ
(LİLİ MARLEN).
II. Dünya Savaşı’nın olanca gücüyle yaşan-
dığı bu coğrafyada dolaşırken ve ağaçlık düz bir
yolda Terezin Kampı’na doğru yol alırken bu şi-
irin aklıma gelmesi kadar doğal bir şey olamaz-
dı herhâlde. Her ne kadar şiir Zagreb radyosu
dese de aslı Belgrad radyosudur. Radyo her gece
saat 10’a 5 kala bu şarkıyı çalarmış (Lili Marlen).
Savaş, komutanların emriyle durur; radyoya ses
verilir ve cephede karşı karşıya savaşan bütün
askerler bu şarkıyı dinlermiş. Rivayet
GARİP BİR DUYGU odur ki Alman askerlerine “Hey, rad-
AMA ÖLÜMÜN KO- yonun sesini aç!” şeklinde istekte
KUSU SANKİ BU- bulunulurmuş. Şarkıyı ben hiç din-
RALARA SİNMİŞ. lemedim ama Attila İlhan’ın dizeleri
hâlâ aklımda.
BİRKAÇ KİŞİNİN
SIĞACAĞI RANZA- Bu dizeleri düşünürken 1940-
LARDA ONLARCA 1945 döneminde kullanılmış,
KİŞİNİN YATIRILDI- 180.000 kişinin öldüğü “küçük hi-
ĞINI ÖĞRENİYORUZ. sar “ anlamına gelen Terezin Nazi
Kampı’na girdik. Geniş bir kapıdan
avluya geçiyoruz. Tam karşıdaki kapının üstünde
“arbeitmachtfrei” (çalışmak insanı özgürleştirir)
yazısını görüyoruz.
Garip bir duygu ama ölümün kokusu san-
ki buralara sinmiş. Bir ürperti içinde geziyoruz
kampı. Birkaç kişinin sığacağı ranzalarda onlar-
ca kişinin yatırıldığını öğreniyoruz. Sonra sadece
bir insanın yürüyebileceği kadar dar ve uzun bir
tünele giriyoruz. Önümüzde görünen sahte bir
ışık... Hiç bitmeyecek bir yol gibi yürürken kar-
şımıza birden ölüm çukurları çıkıyor. Sonrasında
yeşillikler içinde bir darağacı. Üzerine küçük bir
çiçek bırakılmış.
Ölüm ve yaşam misali…
Mayıs 2022 5
